JAJI MKUU PROFESSA IBRAHIMU JUMA AWATAKA WATENDAJI NA WATALAAMU WA MAHAKAMA NCHINI KUTOFICHA MAKOSA TATHIMINI YA KIKAO KAZI

   Jaji Mkuu Prof. Juma

-ARUSHA

JAJI Mkuu wa Tanzania Professa Ibrahimu Juma amewataka Watendaji na Wataalamu wa Mahakama, kuacha kuficha upungufu na makosa waliyonayo kwani Benki ya Dunia (WB), huangalia wananchi wa kawaida, wafanyabiashara na wanyonge katika jamii.

Kauli hiyo aliitoa jana mjini hapa kwenye Kikao kazi cha kutathimini changamoto ambazo WB ilizibaini na kuzitaja kuwa msukumo ulioifanya ikubali kushirikiana na Serikali ya Tanzania katika mradi wa kuifadhili Mahakama ya Tanzania.

Watendaji na wataalamu wa Mahakama wapo katika Kituo cha Mikutano cha Kimataifa cha Arusha (AICC), tangu Machi 5 hadi Machi 15, mwaka huu wakitathimini utekelezaji wa mpango mkakati wa miaka mitano 2015-2020 na utekelezaji wa mradi wa maboresho ya utoaji huduma za mahakama.

Katika mkutano huo, Jaji Mkuu Prof. Juma aliwataka watendaji na wataalamu hao kuhakikisha wanafanya tathimini ya wazi kuhusu makosa na upungufu waliofanya kwa miaka miwili na nusu ya uhai wa Mpango mkakati wa 2015/16 na 2019 mpaka 2020.

“Tusipokubali makosa hatutapata nafasi ya kujirekebisha na tutarudia makosa hay ohayo wakati wabia wetu Benki ya Dunia na Serikali wanatutathimini pia.

“Hapa ni lazima tutambue WB lazima itafanya tathimini yake kama mbia. Hapana shaka, itarejea itatathimini kwa kiasi gani zile changamoto zilizozitaja katika andiko lake la mradi zinatekelezwa,” alisema Jaji Mkuu Prof. Juma na kuongeza:

“Baadhi yake zinakugusa upatikanaji taarifa kwa wananchi, zinaweza kuchukuliwa kuwa suala dogo. Lakini, kwa mwananchi wa kawaida upatikanaji wa taarifa ni nyenzo muhimu katika kumuwezesha kupata haki yake mahakamani,”alisema.

Aliyataja maandiko yaliyo kwenye mradi kuwa WB iligusia wananchi na wafanyabiashara ambao hukosa taarifa za kimahakama kuwaongoza kufungua mashauri, ada stahiki na kutopata taarifa namna ya kupata rekodi za mashauri.

Lakini pia hawajui sekta mbalimbali za kisheria zinahusikaje katika uendeshaji mashauri na utoaji wa haki, kwani andiko lilitarajia kila Mahakama kuwa na miongozo kwa watumiaji, kuwaongoza wanapotafuta huduma za kimahakama.

Alisema lugha ya Kiingereza inayotumika mahakamani wakati wananchi wengui wanaotafuta haki wanatumia Kiswahili, ilitambuliwa katika andiko la WB kuwa moja ya vikwazo vinavyowazuia wananchi kupata haki.

“Andiko la WB lilirejea utafiti uliogundua asilimia 60 ya watumiaji wa mahakama walisema Tovuti za Mahakama hazitoi taarifa za kutosha kuhusu mashauri yao.

“Tovuti zetu bado hazizungumzi lugha ya Kiswahili, jana nilitembelea Tovuti ya Mahakama nikakuta nyaraka tano kuhusu suala muhimu la miradhi.

Nayaraka hizo zimewekwa katika lugha ya Kiingereza lugha ambayo inawatenga watumiaji wengi wa mahakama., lakini pia imelenga matumizi ya wanasheria zaidi ya wananchi.Tovuti zetu ziongee lugha ya wananci na ziwe zenye msaada kwa mwananchi wa kawaida,” alisema Jaji Mkuu Prof. Juma.

Alisema WB ilionyesha kutambua upungufu wa stadi na utaalamu umepunguza uwezo wa mahakama kutoka haki kwa weledi na wakati, ambapo andiko lilibaini mfumo wa upimaji na utendaji unahusu watumishi wasio mahakimu au majaji na hakuna upimaji kwa Majaji wasajili na mahakimu.

“Kutokuwapo kwa mfumo wa kupima utendaji wa Majaji, Mahakimu na Wasajili kutaulizwa na WB katika tathimini yake,” alisema Jaji Mkuu Prof. Juma.

Aliyataja maeneo mengine yaliyoonyesha wasi wasi wa WB na kuhitajika kufanyiwa kazi ni pamoja na matumizi madogo ya suluhu nje ya mahakama na upatanishi, gharama za huduma za mawakili hazidhibitiwi kikamilifu.

Kuwapo kwa ukubwa wa gharama za madalali kunakofikia hadi asilimia 22 ya thamani ya mali inayobishaniwa mahakamani.

Awali Mtendaji Mkuu wa Mahakama Hussein Katanga alisema, zipo changamoto zinazoikabili mahakama ikiwamo upangaji na uendeshaji wa keshi hususani mahakama za chini hatua ambayo inahitaji kutiliwa mkazo.